ATANAGILD - GOTSKI KRALJ

Atanagild

Atanagild je bio vizigotski kralj u Hispaniji između 555. i 568. godine, mada je on sam računao svoju vladavinu od 551. godine, kada se pobunio protiv legitimnog kralja Agile I. Atanagild je odgovoran za dolazak Vizantinaca na teritoriju Hispanije gde su osnovali provinciju Spaniju i ostali punih 70 godina.

Agila je 550. godine morao da se suoči sa pobunom u Kordobi koja je prilično bila uzela maha. U sukobu sa pobunjenicima bio je do nogu poražen i bio je prinuđen da pobegne u Meridu. Atanagild, vizigotski plemić, iskoristio je slabost kralja i pobunio se protiv njega. Utvrdio se u Sevilji, glavnom gradu provincije Betika i proglasio se kraljem. Borbe su se uglavnom vodile u Betici, međutim, ratni vihor je zahvatio celo vizigotsko kraljevstvo uključujući i severne delove i Septimaniju. Izvori ne navode nikakve dokaze da je Atanagild bio u bilo kakvoj vrsti odnosa ili saradnje sa kordopskim pobunjenicima.

Pred kraj 551. godine situacija je za Atanagilda bila prilično komplikovana, te je odlučio da se obrati za pomoć vizantijskom caru, Justinijanu, nadajući se da će mu ovaj poslati pomoć iz Afrike. Justinijan je u ovom pozivu video priliku da proširi teritoriju carstva na Hispaniju (što je bio deo njegovog ambicioznog plana o obnavljanju Rimskog carstva), te se odazvao i poslao sa Sicilije malu flotu pod komandom svog već osamdesetogodišnjeg magister milituma, Liberija. U junu ili julu 552. godine Vizantinci su se iskrcali na obale Iberijskog poluostrva i priključili se Atanagildovoj vojsci. Izvori ne navode gde su se tačno iskrcali — najverovatnije bi to mogle biti Malaga ili Kartahena, mada je verovatnije da je bila Kartagena zbog blizine Baleara i severne Afrike, teritorija koje su već bile pod vizantijskom vlašću.

Agila je krenuo iz Meride ka Sevilji, međutim, zajedničke Atanagildove i vizantijske snage su ga pobedile nedaleko od Sevilje 554. godine. U martu 555. godine, videvši se u bezizlaznoj situaciji, Agilini ljudi su ga ubili i izabrali Atanagilda za novog vizigotskog kralja.

Vladavina i smrt

Kad je konačno postao vizigotski kralj, Atanagild je pokušao da se oslobodi Vizantinaca i da ih izbaci iz Hispanije, međutim, bez uspeha. Tokom cele svoje vladavine vodiće borbu protiv njih i po franačkom istoričaru Grguru Turskom uspeo je da odnese nekoliko pobeda i preuzme od carskih trupa nekolicinu gradova. Ipak, borbu protiv Vizantinaca će nastaviti svi vizigotski kraljevi s manje ili više uspeha tokom narednih 70 godina.

Godine 560. Svevi koji su se nalazili na severu Iberijskog poluostrva napustili su arijanstvo i prihvatili su nikejsko hrišćanstvo. Vizigoti su ostali usamljeni u svom arijanstvu, okruženi sa svih strana državama nikejskih hrišćana — na severu, Franci, na jugu i istoku Vizantija i na zapadu, Svevsko kraljevstvo. Odnose sa Francima Atanagild je pokušao da sredi tako što je udao svoje dve kćerke, Brunhildu i Galsvintu, za dva franačka kralja — Brunhilda se udala za Zigeberta I od Austrazije, a Galsvinta za Hilperiha I od Neustrije. Atanagildova supruga, Gosvinta, po svoj prilici je bila glavni akter u pregovorima.

Takođe, Atanagild je bio taj koji je ustanovio prestonicu u Toledu, gradu koji se nalazi u samom centru Iberijskog poluostrva, gde je preneo takođe i dvor.

Za vreme Atanagildove vladavine vizigotsko kraljevstvo se našlo u velikoj ekonomskoj krizi. Stanovnici Hispanije su često trpeli glad, a državna kasa je ostala gotovo prazna. Pobune gradova su postale endemski problem za vreme Atanagildove vlade tako da je poslednjih godina života morao silom da pokorava Sevilju i Kordobu.

Što se tiče verske politike, Atanagild se pokazao prilično tolerantnim prema nikejskim hrišćanima za razliku od svojih prethodnika. Neki izvori navode da je uzrok tome bilo to što je Atanagild tajno prihvatio nikejsko hrišćanstvo, međutim, izgleda da su to uglavnom bile samo nepotvrđene glasine. Godine 567. Atanagild se teško razboleo i umro je naredne 568. godine u Toledu. Bio je prvi vizigotski kralj nakon mnogo godina koji je umro prirodnom smrću.

Nakon njegove smrti, usledio je interegnum od pet meseci ali su na kraju vizigotski plemići izabrali za novog kralja vizigotskog plemića iz Septimanije, Liuvu I.

"Istorijska biblioteka"